x
  • Ürün Özellikleri
  • Ödeme Seçenekleri
  • Yorumlar (0)
  • Tavsiye Et
  • Resimler
  • Beni Ara
  • İslam Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi - Prof. Dr. Ziya Kazıcı




    Ürün Özellikleri :


    • Yayınevi : İFAV
    • Yazar : Prof. Dr. Ziya Kazıcı
    • Kapak Kalitesi : Karton Kapak
    • Sayfa Kalitesi : İthal Kağıt
    • Sayfa Sayısı : 529
    • Dil : Türkçe
    • Ebat : 16 X 23.5 cm
    • Ağırlık : 650 gr
    • Barkod : 9789755482057




    ÖNSÖZ
    Medeniyetin, maddî ve mânevi bütün unsurlarını bünyesinde toplayıp geliştiren İslâm, ilahi bir sistemdir. Bu sebeple Müslümanlar, İlahî vahyin, tedricî bir surette geliştirmeye çalıştığı medenî anlayışı, bir hayat nizamı olarak kabul ettiler.
    Siyasî bir çevre içinde ortaya çıkan İslâm, nev-i şahsına münhasır bir özellik taşır. Tabir caizse o, İlahî bir medeniyettir. Bu, onun birçok müessesesinin temelinde İlahî hükümlerin bulunduğu mânâsına gelmektedir.
    Bilindiği gibi "İslâm Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi", Hz. Peygam-berden bu yana geçen, bütün Müslüman toplumların yaşayış tarzını, ekonomik, sosyal, dinî, İdarî, fikrî, teknik vs. gibi müesseselerini incelemektedir. Bu sayede biz, ilk Müslüman toplumlardan başlayıp günümüze kadar gelen ve değişik zaman ile mekân içindeki toplumun nasıl yaşadığını, nasıl dü-şündüğünü, neler yapmak istediğini, neyi başarıp neyi başaramadığını tesbit etme imkânını bulmaktayız. Bu bakımdan müesseseleri, "toplum ve devletlerin tarih sahnesinde kuruluş, gelişme, aldıkları şekil ve geçirdikleri merhaleleri gözler önüne seren canlı örnekler yekûnu" diye tarif etmek mümkündür. Bununla beraber İslâm müesseselerini ve dolayısıyla İslâm medeniyetini tanıyıp, onun insanlığın hizmetine sunduğu imkânları tedkik edip gün ışığına çıkarmak sanıldığı kadar kolay bir şey değildir.
    Bu araştırmamızda konuları "dinî", "İdarî", "İktisadî" "adlî" "teknik", "fennî", "İlmî" ve siyasî" gibi bölümlere ayırmadık. Zira İslâm medeniyet ve teşkilâtlarını, yukarıda belirtilen bir kategoride mütalaa etmek, kanaatimizce konunun başka yönlerini eksik bırakmak olurdu. Mesela Şeyhülislâm, günümüz Milli Eğitim ve Adâlet Bakanlıkları ile Diyânet İşleri Başkanlığı'nın bütün görevlerini üstlenmiş bir yetkilidir. Bu bakımdan onun faaliyet ve yetki alanını sadece bir görevle sınırlamak mümkün değildir. Aynı şekilde günümüz uygulamasına göre malî bir mükellefiyet olarak kabul edilmesi gereken zekât ve öşür, aynı zamanda dinî birer vecibedirler. Keza kadı, bulunduğu şehrin hem adlî, hem askerî, hem de beledî yöneticisidir. Bu sebeple kadılığı bu üç bölümden hangisine koyarsanız koyun öbür bölümlerde bir eksiklik meydana gelecektir. Medeniyetin gelişmesinde gerekli olan ilim ve vasıtaları bakımından da durum böyledir. Sözgelimi tıb, hem insanların ıstırabım dindirmeye yönelik bir faaliyet alanı, hem de insanlara hizmet sebebiyle Allah rızasını kazanma vesilesi olan bir alandır. Bu sebeple biz, müesseseleri bir ayırıma tabi tutmadan müstakil bölümler olarak ele almayı uygun bulduk.
    Günümüz İslâm dünyasında İslâm medeniyeti ve müesseseleri ile ilgili birçok eserin yazıldığı ve araştırmanın yapıldığı bilinmektedir. Fakat bütün bu araşürma ve eserlerde dikkati çeken husus, hemen hemen hepsinin, Müslüman Arap dünyasında kurulmuş devletlerin medeniyet ve müesseselerine ağırlık vermiş olmasıdır. Sadece Abbâsîlerle olan münasebetlerinden dolayı Büyük Selçuklulardan biraz bahsedilir. Bununla beraber İslâm dünyasının diğer devletleri (Osmanlılar gibi) tarafından geliştirilen ve âdeta başlı başına bir medeniyet olan Osmanlı medeniyet ve müesseselerine ya hiç veya çok az temas edilir. Gördüğümüz kadarı ile bu durum, dil ve kaynaklara ulaşılamamasmdan doğmaktadır.
    Bu çalışmamızda, Hz. Peygamber döneminden başlamak üzere, Müslüman Arap dünyasının medeniyet ve müesseseleri yanında, tarihî seyri içinde diğer Müslüman ve Müslüman-Türk Devletleri'nin müesseselerine de yer verildi. Özellikle, bir kıta görünümündeki geniş topraklar üzerinde hakimiyetini tesis etmiş bulunan ve farklı din, dil, ırk, örf ve âdetlere sahip toplulukları asırlarca adil bir şekilde idare etmiş olan Osmanlı Devleti teşkilâtına yeterince yer verdik. Müslüman devletlerin hayatiyet sırlarını teşkil eden bu müesseseler, arşiv belgeleri ile temel kaynakların ışığı altında değerlendirildi. Bu sebeple, araştırmamızın büyük bir boşluğu dolduracağı kanaatindeyiz.
    Dr. Ziya KAZICI

    İÇİNDEKİLER


    Önsöz 9
    Giriş 11
    BİRİNCİ BÖLÜM
    MEDENİYET
    Medeniyet 17
    Kültür 19
    İslâm Medeniyeti 23
    İslâm Medeniyetinin Kaynakları 40
    Kur'ân 41
    Sünnet 42
    İslâm Medeniyetinin Batı'ya geçiş yollan 44
    İslâm Medeniyetinin Bazı Değerleri 50
    1-Adâlet 50
    2-Hoşgörü 58
    İKİNCİ BÖLÜM
    İSLÂM MÜESSESELERİ
    İslâm Müesseseleri 83
    İslâm Müesseselerinin Kaynakları 87
    Arşiv Belgeleri 88
    Vakfiyeler 91
    Tarihler 93
    Tabakat ve Biyografi Kitapları 94
    Seyahatnâmeler 96
    Yapı ve Konaklama Yerleri 99
    Paralar 100
    Hilâfet 103
    Emevîler Döneminde Halifelik 118
    Emevî Halifeleri 122
    Abbasîler Döneminde Halifelik 122
    Abbasî Halifeleri 126
    Fâtımîlerde Halifelik 127
    Fâtımî Halifeleri 129
    Endülüs Emevî Halifeliği 130
    Endülüs Emevî Halifeleri 132
    Mısır'da Abbasî Halifeliği 132
    OsmanlIlar Döneminde Halifelik 134
    Osmanlı Halifeleri 140
    Vezirlik 149
    Divân 168
    Selçuklu Dönemi 179
    Osmanlılar Döneminde Divân 182
    Divân Çeşitleri 184
    Adlî Teşkilat 189
    Kadılık 190
    Kadi'l-Kudatlık 200
    Osmanlılar Döneminde Kadılık 205
    Kadıaskerlik 212
    Mezâlim 216
    Hisbe 225
    Muhtesibliğe Tayin İçin Aranan Şartlar 230
    Şeyhülislâmlık 239
    Şeyhülislâm Tabiri 239
    Şeyhülislâmlığın Zuhuru 241
    İlk Şeyhülislâm 243
    Şeyhülislâmlığın Ehemmiyet Kazanması 244
    Şeyhülislâmlığın Sona Ermesi 247
    Şeyhülislâmın Tayin ve Azli 250
    Şeyhülislâmın Vazife ve Selahiyeti 252
    Şeyhülislâmın Maiyyeti 255
    Şeyhülislâm Maaşı 261
    Osmanlı Şeyhülislâmları 264
    NakibüT-Eşraflık 267
    İmamlık 272
    Vakıf 280
    A.Vâkıfta Aranan Şartlar 281
    B.Vakfedilen Malda Aranan Şartlar 282
    Vakfiye 284
    Vakfın Tarihçesi 287
    Vakıfların Menşei 295
    Vakıfların İdaresi 298
    Vakıfların Hizmet Sahaları 302
    Cami 303
    Tekke 305
    İmâret 309
    Medrese 311
    Kervansaray 312
    Hastahane 317
    Hamam 319
    Çarşı, Arasta ve Bedesten 323
    Çeşme 326
    Eğitim ve Öğretim 330
    Medrese Öncesi Eğitim 335
    1.Küttâb 335
    2.Kur'ân ve İslâm Dini Esaslarının Öğretildiği Küttâb 337
    3.Cami 338
    Saraylar 343
    Kitapçı Dükkânları 344
    Bilginlerin Evleri 345
    Edebî Salonlar 345
    Bâdiye (Çöl) 349
    Medrese Dönemi 350
    A.Osmanlı Öncesi 353
    a.Dâru'l-Hadis 364
    b.Dâru't-Tıb 365
    c.Dâru'l-Kurrâ 367
    B.Osmanlı Dönemi 371
    İhtisas Medreseleri 382
    1.Dâru'l-Hadis 382
    2.Dâru't-Tıb 383
    3.Dâru'l-Kurrâ 386
    1.Medresenin Diğer Müesseselerle Olan İlgisi 389
    2.Medreselerin Bina ve Müştemilatı 391
    3.Medrese Öğretim Kadrosu 395
    a.Müderris (Profesör) 395
    b.Muid (Asistan) 396
    c.Müfîd (Doçent) 398
    d.Talebe 398
    Ahilik 401
    Haberleşme (Berid) 418
    Vergi ve Toprak 441
    A.Arazi-i Öşriyye 443
    B.Arazi-i Haraciyye 443
    OsmanlIlarda Tımar 448
    Vergi 450
    A.Müslümanlarla İlgili Vergiler 450
    1.Zekât 450
    2.Öşür 452
    B.Gayr-i Müslimlerle İlgili Vergiler 453
    1.Cizye 453
    2.Haraç 458
    Vergi Çeşitleri 461
    Beytü'l-Mal 465
    Askeri Teşkilat 467
    Hz. Peygamber ve Hulefa-i Raşidin Döneminde Askerî Teşkilat 474
    Emevîler Döneminde Askerî Teşkilat 482
    Abbâsîler Döneminde Askerî Teşkilat 483
    Selçuklularda Askerî Teşkilat 486
    OsmanlIlarda Askerî Teşkilat 487
    A.Yaya ve Müsellemler 488
    B.Osmanlı Kara Ordusu 490
    a.Kapıkulu Askerleri 490
    1.Kapıkulu Piyadesi 491
    a.Acemi Ocağı 491
    b.Yeniçeri Ocağı 497
    2.Kapıkulu Süvarisi 500
    C.Eyalet Askerleri 501
    a.Yerli Kulu 501
    b.Serhad Kulu 501
    c.Tımarlı Sipahiler 501
    D.Osmanlı Donanması 502
    BİBLİYOGRAFYA
    Arşiv Belgeleri 505
    Kanunnâmeler 506
    Tarih ve Tabakatlar 506
    Umumi Kaynaklar 507
    Araştırmalar 508
    İndeks 515
T-Soft E-Ticaret Sistemleriyle Hazırlanmıştır.